|
MARKA NEDİR?
 Türk Marka Hukukunda markanın ne olduğu konusunda belirleyici kesin bir tanım yapılmamıştır. Ancak örnekleme yoluyla markanın içereceği unsurlar belirlenmiştir. Markalar ile ilgili olarak uygulanacak hukuk kaynağı 1995 tarihinde yürürlüğe giren 556 sayılı markaların Korunması Hakkındaki kanun hükmündeki kararnamedir.
556 sayılı KHK' ya göre:
Marka, bir teşebbüsün mal veya hizmetlerini bir başka teşebbüsün mal veya hizmetlerinden ayırt etmeyi sağlaması koşuluyla, kişi adları dâhil, özellikle sözcükler, şekiller, harfler, sayılar, malların biçimi veya ambalajları gibi çizimle görüntülebilen veya benzer biçimde ifade edilebilen, baskı yoluyla yayınlanabilen ve çoğaltılabilen her türlü işaretleri içerir.
Marka, mal veya ambalajı ile tescil ettirilebilir. Bu durumda mal veya ambalajın tescili marka sahibine mal veya ambalaj için inhisari bir hak sağlamaz.
MARKA TESCİLİ NEDİR?
 Bir işletmenin mal veya hizmetlerini bir başka işletmenin mal veya hizmetlerinden ayırt etmeye yarayan , kişi adları, sözcükler , şekiller, harfler , sayılar gibi her türlü işaretlerdir.
· Türkiye de markalar 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında KHK hükümlerine göre korunmaktadır. Markaların 556 Sayılı KHK nin etkili korumasından yararlanabilmesi için TESCİLLİ OLMASI ZORUNLUDUR
· Ticaret Unvanları ve İşletme Adları başka kanunlarla tescilli olsa bile, MARKA OLARAK TESCİL EDİLMEDİKÇE marka sayılmaz.
· 556 Sayılı Markaların Korunması Hakkında KHK ile aşağıdaki önemli yenilikler getirilmiştir:
1-Hastane, Otel ,Restaurant, Özel Okullar, Dershaneler, Yayıncılık firmaları vs. gibi
işletmelerin kullandığı HİZMET MARKALARININ tescil edilebilmesi.
2-İlan ve itiraz sistemiyle , benzer markaların mahkeme yoluna başvurmadan tescil işlemleri esnasında tescilinin önlenmesi ve ihtilafların çözümlenmesi
3-Yabancı kelimelerin marka olarak tesciline izin verilmesi.
· Nasıl ki maliyeyle ilgili konularda bir MALİ MÜŞAVİRE, Hukuki konularda da bir avukata danışıyorsanız ; Yukarıda bahsedilen risklerle karşılaşmamak için markalarla ilgili konularda da sürekli danışabileceğiniz BİR PATENT VEKİLİ FİRMAYI, PATENT DANIŞMANINIZ olarak seçiniz.
MARKAMI NEDEN TESCİL ETTİRMELİYİM?
 556 sayılı KHK sadece tescilli markalara uygulanmaktadır. Tescil edilmemiş ancak bir şekilde kullanılmakta olan markalar koruma kapsamı dışındadır. Bu tür marka olarak kullanılan ibare ve isimler ancak genel hükümler yani Türk Ticaret Kanununun haksız rekabete ilişkin hükümlerine göre korunmaktadır. Şu halde tescilli olmayan markaların 556 sayılı KHK ‘ya göre marka hakkı sağlaması söz konusu olmayacaktır. Markanın tescil edilmemesi durumunda marka üzerinde gerçek hak sahibi olmayan kimselerin aynı markayı tescil ettirmesi ve gerçek hak sahibinin markayı kullanmasını engelleme hakkı bulunmaktadır.
* Markanızın bir başka firma tarafından kullanılmasını ve takliet edilmesini önlemiş olursunuz.
* İşletmenizin mal ve hizmetlerini tekel altına almış olursunuz.
* Marka tesili, TSE belgesi gibi bir belge almanız gerektiğinde hazırlamanız gereken evraklar listesinde ilk sırada yer alır
* Mal veya hizmetinizi sahiplenmenin tek yasal yolu bu belgeye sahip olmaktır.Hukuki ihtilaf durumunda hakkınızı arayabileceğiniz tek savunma aracınızdır.
* İşletmelerin prestiji açısından her zaman etkili bir belgedir.Tüketici açısından markanın tek olması güven ve itibarsağlaması ile birlikte markaya yaptığı yatırımları da destekleyici bir unsurdur.
* Markalaşma yolunda atılan ilk adım olan marka tescil belgesi yurt içi ve yurtdışı yapılan yatırımlarda koruyucu bir özelliğe sahiptir.
MARKAMI NASIL TESCİL ETTİREBİLİRİM?
 Marka tescili yaklaşık olarak 10-12 ay sürmekte olan bir işlemler silsilesidir. En baştan tescil belgesinin teslimi aşamasına kadar ciddiye alınması gereken ve ciddiyetle takip edilmesi gereken bu işlemler bütününün ehil ellere teslim edilmesi en uygun yoldur. Marka tescilinde pek çok yazışma ve işlem mevcuttur. herhangi bir itiraz veya redle karşılaşmayan bir markanın dahi işlemlerinin takip edilmesi için özel önem ve ihtisas gerektiği dikkate alınırsa markanın reddedilmesi veya ilan aşamasında itiraz edilmesi durumunda profesyonel yardıma ihtiyaç duyulacağı aşikardır. Bu nedenle marka tescili ve marka tescili ile ilgili tüm işlemlerin profesyonel vekiller aracılığıyla yürütülmesi çok önenmlidir.
Müracaat; araştırma sonucunda markanın müsait olduğunun belirlenmesinin ardından kullanmayı arzuladığımız sektörlerde markanın tescil talebinde bulunmasıdır.
İnceleme, müracaatın Türk Patent Enstitüsü uzmanları tarafından tescil edilip edilmeyeceğinin sorgulanması dönemidir. Burada 556 sayılı KHK 7. maddesi uyarınca yapılan inceleme ile bir kelimenin marka oma vasfı taşıyıp taşmadığı karara bağlanmaktadır. Bu inceleme sonunda marka ya yabul edilip ilana açılacak ya da kabul görmeyerek red edilir.
İlan, inceleme sonunda markanın 3 ay süreyle Resmi Markalar Bülteni’nde 3. şahısların itirazına açıldığı dönemdir. Bu dönem içerisinde marka tamamen korumasızdır ve herkes markaya itiraz etme hakkına sahiptir.
Kabul; ilan dönemi içerisinde markaya itiraz gelmemesi halinde tescilin son safhasıdır. Türk Patent Enstitüsü markaya ilişkin kabul kararını düzenler ve belge düzenlenebilmesi için tescil harcının yatırılması talep edilir. Talep edilen tescil harcı beraberinde istenen diğer eksik evraklar tamamlanarak T.P.E.’ne sunulur.
Belge; Türk Patent Enstitüsü yukarıda sıralı tüm safhaların sonunda tescil belgesini düzenler ve tarafımıza gönderir.
MARKA TESCİLİ'NİN MARKA SAHİBİNE SAĞLADIĞI HAKLAR NELERDİR?
 · Markanın tescil kapsamına giren aynı veya benzeri mal veya hizmetlerle ilgili olarak tescilli markanın benzerlerini ve karıştırılma ihtimali olan herhangi bir işaretin tescilli markanın itibarından dolayı haksız avantaj elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir işaretin izinsiz kullanılması önlenir.
· Tescilli bir marka başkasına devir edilebilir, miras yolu ile intikal edebilir, kullanma hakkı lisans konusu olabilir, rehin ve teminat olarak gösterilebilir.
· Tescilsiz marka kullananlar, belirtilen bu haklardan yararlanamazlar.
MARKA TESCİLİ İÇİN YETKİLİ MERCİ HANGİ KURUMDUR?
Marka tescili için yetkili merci TÜRK PATENT ENSTİTÜSÜ BAŞKANLIĞIDIR.
TESCİL EDİLEN MARKA KAÇ YIL SÜREYLE KORUNMAKTADIR?
 · Tescilli markanın koruma süresi başvuru tarihinden itibaren on yıldır. Bu süre talep üzerine onar yıllık dönemler halinde sonsuz sayıda yenilenebilir.
· Koruma süresi sona eren marka, sahibinin veya onun yetkili kıldığı vekilin talebi halinde yenilenir. Yenileme talebinin yapılması koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden önceki altı ay içinde gerçekleştirilir.
· Bu sürenin kaçırılması durumunda, yenileme talebi, ek ücret ödenmesi koşuluyla, koruma süresinin sona erdiği ayın son gününden itibaren altı aylık süre uzatımı içinde de yapılabilir. Yenilenmeyen markalar hükümsüz sayılır.
TESCİLLİ MARKAYI KULLANMAMANIN SONUCU NEDİR?
Tescilli bir markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka mahkeme kararı ile iptal edilir.
MARKA TESCİLİ İÇİN HANGİ BELGELER GEREKLİDİR?
· Vekaletname (imza + kaşelenmiş olarak noter onaysız),
· Marka Örneği (tercihen; siyah/beyaz veya renkli logo)
MARKA TESCİLİNDE SLOGAN'IN ÖNEMİ
Sloganlar, telif hakkı değil ticari markadırlar bu sebeple MARKA TESCİLİ ile korunabilirler.Telif hakkı, sanatsal nitelik taşıyan şeyler için alınabilir.
Tabii ki; şiirler, filmler, heykeller, müzik, roman vb. bu kapsama girmektedir. Ancak telif hakkı genel anlamda, yeterince sanatsal görünmeyen şeyleri de kapsayabilir. Birkaçını sıralamak gerekirse telif hakkı; reklam metni, oyunlar, yazılım programları ve ozalit baskı için de alınabilir.
Mal ve hizmetlerin kaynağını göstermek ve tanımlamak amacıyla kullanıldığı sürece, bir slogan için marka başvurusu yapmak mümkün olabilir. Örneğin Nike’ın “Yalnızca Yap sloganı” ve Coca-Cola’nın “Hayatın Tadı ” sloganı; uluslararası tescilli markalardır.
Marka sahipleri; hedef kitlesinin, sloganı ürünleriyle ve hizmetleriyle ve böylece markalarıyla ilişkilendireceğini bildiklerinden, sloganlar reklam kampanyalarının kilit unsurlarıdır. Bu nedenle, koruma altına alınması çok önemlidir.
Ancak, ayırt edici özelliği bulunmayan sloganlara ilişkin tescil talepleri reddedildiğinden marka sahipleri sektörel jenerik ifadeleri slogan markası olarak seçmemelidir.
Örnek marka sloganı
YURTDIŞINDA MARKA TESCİLİ
Hızla küreselleşen dünyada markalar artık uluslararası ticaret hayatında başarının anahtarlarından biri olmuştur. Bir marka sadece tescil edildiği ülkede koruma altına alınabildiği için, yurtdışında atılımlar düşünen şirketler markalarını yurtdışında da tescil ettirmelidir. Aksi takdirde, ihracat yapılan ülkelerde, benzer markaların bulunması riski mevcut olup, esas hak tescilli marka sahibinin olduğundan, ihracat yapan şirket açısından büyük maddi zararlara sebep olabilir. Ayrıca yurtdışı marka tescilleri, uluslararası pazarlarda kalıcı olabilmenin ve rekabet edebilmenin ön şartlarından biridir. Bu şekilde markanın statüsü global pazarda da güvenlikte olacak ve haksız rekabetin önüne geçilebilecektir.
Bir marka başvurusu ilk başvuru tarihinden itibaren 6 ay içerisinde yurtdışı tescil işlemleri yaparsa, koruma tarihi ilk başvuru tarihi olarak uluslar arası olarak kabul edilir. Bu öncelik hakkına Rüçhan Hakkı denir.
Madrid Protokolü İle Uluslararası Marka Başvurusu
Yurtdışı tescil işlemleri prosedür ve masraflar açısından zorlukla yürütülen işlemlerdi. Bu zorlukların aşılması ve marka tescil işlemlerinde maliyetin azaltılıp sürecin hızlandırılması Türkiye 1999 tarihi itibariyle Madrid Protokolü’ne ile dahil olmuştur. Bu Protokol sayesinde Türk firmaları için üye 72 ülkede markalarını tescil ettirme imkânı doğmuştur. Avrupa ülkeleri, ABD, Rusya vb önde gelen ülkeler üyeler arasındadır.
Bu sistemde, tescil başvurusu üye ülkelerden tümü için olabileceği gibi, tercih edilen ülkelere de başvuru yapılabilmektedir. Herhangi bir ülkenin markayı kabul etmemesi diğer ülkeleri etkilememektedir. Yaklaşık 12 – 18 aylık sürede tescil kararları alınabilmekte, 10 yıllık dönemlerde yenilemelerin yapılması yeterli olmaktadır.
Avrupa Topluluğu Markası Başvurusu (CTM)
 Marka başvurusunun, tek bir işlemle bütün Avrupa Birliği ülkelerinde geçerlilik kazanmasını sağlayan Topluluk Markası Sistemi, 1996 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Türk vatandaşları da bu sistemden yararlanabilmektedir. Bu doğrultuda yapılacak tek bir başvuru ile topluluk üyesi 27 ülkede koruma talep edilebilmektedir.
Fakat marka başvurusu tek bir üye ülkede reddedilirse diğer ülkeler için de başvuru reddedilmiş sayılmakta olduğu için bu sistem tavsiye edilmemektedir. Avrupa topluluğu üyeleri, Madrid Sistemine üye oldukları için, bu yolla tescile gidilmesi söz konusu riski ortadan kaldırmaktadır.
Oapı Unıon Tescili
OAPI Union Patent ve Marka Ofisi nezdinde yapılan endüstriyel tasarım tescilleri, Afrika Ülkeleri olan; Benin, Burkina Fasso, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kamerun, Çad, Kongo, Cote D’ivorie, Ekvator Ginesi, Gabon, Gine, Gine Bisseau, Mali, Moritanya, Nijerya, Senegal, Togo’ da tek bir başvuru ile koruma sağlanabilmesini sağlamaktadır.
Ülkesel Marka Tescilleri
Yurtdışında korunmak istenen markaların bireysel ülke başvuruları da mümkün olup, arzu edilen ülkelerdeki partnerlerimiz aracılığıyla resmi patent ofislerine başvurular ve bunların takibi yapılmaktadır. Her ülkenin marka mevzuatında, uygulamalarında ve ücretlerinde farklılıklar olmaktadır.
Bu tip başvuruların başarılı takibi, uluslararası tesciller konusunda deneyim ve özel uzmanlık gerektirmektedir.
|
Üniversitemizin değerli öğretim elemanları: